ABD merkezli teknoloji devi Microsoft, bugün milyarlarca insanın her gün kullandığı Windows işletim sistemi ve Office programlarıyla adeta bir tekel konumunda. Ancak neredeyse dokunduğu her şeyi altına çeviren bu şirketin tarihinde „keşke bu hiç yaşanmasaydı“ dediği ticari başarısızlıkları oldu. Birazdan anlatacağımız hikâye, Zune veya Windows Phone gibi „nispeten başarısız“ projelerin çok ötesinde, tam anlamıyla bir fiyasko.
Bahsettiğimiz ürün, adını muhtemelen daha önce hiç duymadığınız bir işletim sistemi: OS/2 for Mach 20. Bu ürünün başarısızlığı o kadar büyüktü ki tüm ticari ömrü boyunca toplamda sadece 11 (yazıyla on bir) adet satılabildi. Durun, dahası var: Bu 11 kopyayı satın alanların 8’i, ürünü iade etti. Geriye kalan 3 müşterinin ise ürünü ne şartlarda kullanmaya devam ettiği tam bir muamma.
Peki bu „hayalet“ ürün tam olarak neydi?
Bu trajikomik hikâyeyi anlamak için 1980’lerin sonuna, PC teknolojisinin hızla geliştiği ancak çok pahalı olduğu bir döneme gitmemiz gerekiyor. O yıllarda „Turbo Kart“ adı verilen bir donanım furyası vardı. Bu kartlar, eski ve yavaş bilgisayarların anakartına takılan bir tür yükseltme kitiydi. Microsoft da bu pazara „Mach 20“ adını verdiği bir kartla girmişti. Bu kart, eski PC’nin daha hızlı bir işlemci ve daha fazla bellekle kullanılabilmesini sağlıyordu.
İşte „OS/2 for Mach 20“ de tam olarak bu spesifik donanım kartıyla çalışmak üzere tasarlanmış özel bir işletim sistemiydi. O dönem Microsoft’un IBM ile birlikte geliştirdiği ve Windows’a alternatif olması beklenen OS/2 işletim sisteminin, sadece ve sadece Mach 20 kartına özel bir versiyonuydu. Yani bu işletim sistemini satın almanız için öncelikle pek de popüler olmayan o Mach 20 kartına sahip olmanız gerekiyordu.
Rakamlarla gelen felaket: Neden sadece 3 kişide kaldı?
Felaketin reçetesi aslında çok basitti. Microsoft, zaten kendi başına niş bir ürün olan OS/2’yi almış ve onu, çok daha niş, pahalı ve pek de popüler olmayan bir donanıma (Mach 20) kilitlemişti. Ortaya, dünyanın muhtemelen en küçük hedef kitlesine sahip ticari işletim sistemi çıkmıştı. Pazarlamanın bu kadar kötü yapıldığı başka bir örnek bulmak gerçekten zor.
Bu inanılmaz satış rakamlarının hikâyesi ise Microsoft’un eski çalışanlarından Raymond Chen tarafından aktarılıyor. Chen’in anlattığına göre bu ürünün destek uzmanı olan meslektaşı, toplamda 11 satış yapıldığını ve 8’inin iade edildiğini doğrulamış. Hatta destek uzmanı, ürünü iade etmeyen o 3 müşteriden 2’siyle bizzat telefonda görüştüğünü anlatmış. Muhtemelen ürünü iade eden 8 kişi, ne aldıklarını bile tam olarak bilmiyordu.
Microsoft’un bu inanılmaz fiyaskosunu daha önce duymuş muydunuz? Şirketin aklınıza gelen Windows Phone veya Zune dışında başka hangi başarısız ürünleri var? Düşüncelerinizi yorumlarda bizimle paylaşmayı unutmayın!