Yollardaki hibrit otomobil sayısı Türkiye başta olmak üzere tüm dünyada iyice artmış durumda. Sessiz sürüşleri, yakıt ekonomisi ve çevre dostu yapılarıyla bu araçlar gönlümüzü fethetse de, kaputun altında geleneksel benzinli araçlardan çok daha karmaşık bir teknoloji yatıyor. Hibrit araçlar genel olarak daha az sorun çıkarmalarıyla bilinseler de tabii ki onlarda da bazı sorunlar baş gösterebiliyor.
Biz de bu içeriğimizde hibrit otomobillerde karşılaşılan, sessizce arıza verip başınızı ağrıtabilecek parçaları derledik. Geleneksel arabalarda arızanın geldiği bir şekilde anlaşılsa da hibrit araçlarda farkında olmadan bir parçanın arıza verdiği durumlar oluşabilir.
12 Volt yardımcı akü
Hibrit araç sahiplerinin en sık düştüğü yanılgı, araçtaki devasa yüksek voltajlı bataryanın her şeyi hallettiğini sanmaktır. Oysa bagajda veya arka koltuk altında saklanan o küçük 12 voltluk klasik akü, sistem başladığında uyanmasını sağlayan parçadır.
Bu parça bozulduğunda marş basmama sesi duymazsınız, araç sadece tepkisiz kalır. Hibritlerdeki 12V akü, marş motorunu çevirmediği için klasik araçlardaki gibi „zayıflama“ belirtisi göstermez, bir anda tamamen gider. Özellikle soğuk havaların olduğu dnemlerde bu konuya dikkat edilmesi gerekir.
Batarya soğutma fanı ve filtresi
Arka koltuğun hemen yanında veya altında bulunan o küçük ızgarayı hiç fark ettiniz mi? İşte orası, binlerce dolarlık hibrit bataryanızın nefes aldığı yer. Zamanla bu ızgara toz, tüy ve kırıntılarla sessizce tıkanabilir.
Bu bir „kırılma“ değil, „tıkanma“ arızasıdır. Fan, bataryayı soğutmak için daha hızlı dönmeye başlar ancak siz bunu müzik dinlerken fark etmezsiniz bile. Sonuç olarak da batarya ısınır, ömrü kısalır ve performansı düşer. Bu yüzden de filtreyi düzenli olarak kontrol edip temizlemek gerekir.
İnvertör sistemi
Hibrit sistemin beyni olan invertör bataryadan gelen elektriği motora uygun hale getirir ve bu işlem sırasında çok ısınır. Bu parçayı soğutmak için elektrikli bir su pompası kullanılır. Klasik devirdaim pompaları bozulduğunda ses yapar, ancak elektrikli pompalar sessizce durur. Eğer bu pompa arızalanırsa, herhangi bir mekanik ses duymazsınız. Ancak invertör yeterince soğutulamazsa sistem kendini korumaya alır ve araçta kapanma gibi durumlar oluşabilir.
Elektrikli klima kompresörü
Hibrit araçlarda klima kompresörü sadece sizi serinletmekle görevli değildir, birçok modelde yüksek voltajlı bataryanın soğutulmasından da sorumludur. Geleneksel araçlardaki gibi kayışla değil, yüksek voltaj elektriğiyle çalışır. Bu parçada kullanılan özel yalıtkan yağın özelliğini kaybetmesi, kompresörün içten içe „kaçak“ yapmasına neden olabilir. Bu durum sessizce gelişir ancak sisteme „yüksek voltaj izolasyon hatası“ verdirerek aracı kilitleyebilir. Klimanızın soğutma performansında en ufak bir azalma hissettiğinizde kontrol ettirmeniz sizin için iyi bir tercih olacaktır.
Fren sistemleri
Hibritlerin fren balataları 100 bin kilometreye kadar dayanabilir çünkü yavaşlamayı genellikle elektrik motoru yapar. Ancak bu sistemin çalışmasını sağlayan pedal sensörleri veya aktüatörler zamanla hassasiyetini yitirebilir. Bu arıza ses çıkarmaz ancak fren hissinin değişmesine neden olur. Fren pedalına bastığınızda yapay bir „boşluk“ hissi, fren dozajlamasında tutarsızlık veya aracın durmaya yakın „ileri atılması“ gibi durumlar, mekanik balatalardan değil, rejeneratif sistemin kalibrasyonunun bozulmasından kaynaklanıyor olabilir. Güvenliği tehdit edebilmesi nedeniyle kesinlikle kontrol ettirilmelidir.
Hibrit araçlarda ortaya çıkan arızlardan bazılarına birlikte göz attık. Bu araçların her geçen gün daha da yaygınlaştığını düşündüğümüzde bu tarz sessiz tehlikelere karşı sürücülerin hazırlıklı olmasında ve düzenli kontroller yaptırmalarında fayda var.