Sosyal medya denilince akla gelen ilk devlerden biri olan TikTok, dünya genelinde milyarlarca kullanıcıya sahip. Ancak takvimler 2020 yılını gösterdiğinde, uygulamanın en büyük pazarlarından biri olan Hindistan, şok edici bir kararla platforma erişimi tamamen kesti. Milyonlarca içerik üreticisi bir gecede işsiz kaldı, teknoloji dünyası bu kararın nedenini tartışmaya başladı.
O dönemde sadece bir „veri güvenliği“ meselesi gibi lanse edilse de işin aslı çok daha derindi. Hindistan ve Çin gerilimi, sınır hattındaki çatışmalar ve siber güvenlik endişeleri bu kararın yapı taşlarını oluşturuyordu. Gelin bu dijital ambargonun perde arkasına ve TikTok yasağının nedenlerine yakından bakalım.
Sınır çatışmaları ve Millî güvenlik endişeleri
Aslında her şey, teknolojik bir sorundan ziyade jeopolitik bir krizle patlak verdi. 2020 yılının Haziran ayında, Himalayalar’daki Galwan Vadisi’nde Hindistan ve Çin askerleri arasında ciddi bir sınır çatışması yaşandı. Bu çatışmada 20 Hint askerinin hayatını kaybetmesi, ülkede Çin’e karşı büyük bir öfke dalgası yarattı.
Hükûmet, bu askeri gerilime „dijital“ bir yanıt vererek, Çin’in en büyük yumuşak güçlerinden biri olan TikTok’u hedef tahtasına oturttu. Hindistan Teknoloji Bakanlığı, bu uygulamaların „Hindistan’ın egemenliğine ve bütünlüğüne zarar verdiğini“ belirterek, TikTok dahil onlarca Çin uygulamasını tek kalemde yasakladı.
Veri gizliliği ve „dijital grev“ kavramı
Yasağın resmî gerekçesi ise veri gizliliği ihlalleriydi. Hindistan hükûmeti, TikTok’un kullanıcı verilerini izinsiz bir şekilde ülke dışındaki sunuculara aktardığını iddia etti. Bu durum, Hindistan vatandaşlarının verilerinin potansiyel bir tehdit unsuru olarak kullanılabileceği korkusunu doğurdu.
Hindistan medyası ve hük’umet yetkilileri, bu hamleyi bir „dijital grev“ olarak adlandırdı. Amaç sadece güvenlik değildi; aynı zamanda Çin ekonomisine teknolojik bir darbe vurmaktı. TikTok’un o dönemde Hindistan’da 200 milyondan fazla aktif kullanıcısı olduğu düşünülürse bu yasak ByteDance için devasa bir gelir kaybı anlamına geliyordu.
Yasağın ardından neler oldu?
TikTok’un Hindistan piyasasından çekilmesi, ülkedeki dijital dünyada devasa bir boşluk yarattı. Ancak doğa ve teknoloji pazarı boşluk sevmez. Bu yasağın hemen ardından Instagram Reels ve YouTube Shorts gibi özellikler Hindistan pazarında inanılmaz bir hızla yayıldı. Yerli Hint uygulamaları da pastadan pay almak için kıyasıya bir yarışa girdi.
Hindistan, TikTok’suz bir hayata alıştı ancak bu olay, teknoloji şirketlerinin jeopolitik krizlerden nasıl etkilenebileceğinin en büyük kanıtı olarak tarihe geçti.
Peki sizce benzer bir durum başka ülkelerde de yaşanabilir mi? Konuyla ilgili yorumlarınızı bekliyoruz…