Sivil alana yönelik baskıların arttığı ve sağlık hakkına erişimin giderek zorlaştığı bir dönemde, LGBTİ+ hareketinden kolektif bir yanıt geldi.
Cinsel sağlık ve üreme sağlığı alanındaki hak ihlalleriyle daha etkin mücadele etmek amacıyla kurulan “LGBTİ+ Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı (CSÜS) Alt Ağı”, 1 Aralık Dünya AIDS Günü’nde kamuoyuna duyuruldu.
İlk olarak 1988 yılında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Birleşmiş Milletler (BM) ortaklığıyla ilân edilen gün, HIV (insan bağışıklık yetmezliği virüsü) ve AIDS (edinilmiş bağışıklık yetmezliği sendromu) konusundaki bilgi eksikliklerini gidermeyi ve damgalamaya karşı mücadele etmeyi amaçlıyor.
Ağın temelleri, 30-31 Ekim 2025 tarihlerinde düzenlenen çalıştayda atıldı. Yeni oluşum, savunuculuk kapasitesini güçlendirmeyi, doğru bilgi akışını sağlamayı ve dayanışmayı kurumsallaştırmayı hedefliyor.
KaosGL.org’da yer alan habere göre, ağın kuruluş manifestosunda, mevcut sosyo politik iklimin cinsel sağlık alanını bir “tabu” haline getirdiğine dikkat çekildi.
Sağlık Bakanlığı gibi kamu kurumlarıyla diyalog kanallarının koptuğunu belirten örgütler, “genel ahlâk” ve “genel sağlık” kavramlarının nefreti araçsallaştırmak için kullanıldığını vurguladı.
Kuruluş bildirisinde, LGBTİ+’ların en temel sağlık hizmetlerinden dahi sistematik olarak dışlandığı belirtilerek şöyle dendi:
“Hizmetlerin Ankara ve İstanbul gibi büyük şehirlerde merkezileşmesi yalnızca coğrafi bir engel değil; aynı zamanda güvenilir bilgi akışını kesintiye uğratarak taşradaki LGBTİ+’ları hem desteksiz hem de güncel bilgiden mahrum bırakmaktadır.”
Amaç: Bilgi kirliliğini önlemek ve erişimi sağlamak
Yeni kurulan ağ, cinsel sağlığa erişimdeki engelleri sadece tıbbi bir mesele olarak değil; bir “mahremiyet, güvenlik ve eşitlik krizi” olarak tanımlıyor. Mevcut sağlık sisteminin cis-normatif (yalnızca atanmış cinsiyet üzerinden tanımlanan) yapısına karşı, herkes için erişilebilir ve kapsayıcı bir sağlık politikası izlenecek.
Ağın misyonu ise çalıştayda belirlenen şu ortak görüşle özetlendi:
“Bilgi açlığından ve hafızanın aktarılamamasından yola çıktık. Kendi örgütlerimizi, hareketi, LGBTİ+’ların mücadelesini bu alanda güçlendirmek ve dayanışmayı büyütmek istiyoruz.”
Ağda yer alan örgütler: Kaos GL, 17 Mayıs, Pembe Hayat, LİSTAG, GALADER, HEVİ, Kırmızı Şemsiye, İnter Dayanışma, Pozitif Dayanışma, Kapsama Alanı, Muamma, Özgür Renkler ve Pozitif Alan. (TY)