Suriye ve Diaspora Yüksek Alevi İslam Konseyi Başkanı. Şeyh Gazal Gazal’ın adı, Esad yönetiminin 8 Aralık 2024’te sona ermesinin ardından Suriye’deki Alevi toplumu içinde öne çıkan dinî simalardan biri olarak belirginleşti. Sivil halkın korunmasını savunan, mezhepsel şiddetin reddini vurgulayan, dinî ve toplumsal kurumların Suriye’deki farklı bileşenlere hizmet edecek şekilde güçlendirilmesini amaçlayan reformist söylemi ve duruşuyla tanınıyor.
Yeni hükümete karşı başlangıçta temkinli bir tutum benimsedi; ancak özellikle Mart 2025’te sahil bölgesindeki Alevilere yönelik saldırı ve katliamların ardından daha sert bir çizgiye yöneldi. Gazal, yakın dönemde mevcut hükümete karşı düzenlenen gösterilerin örgütlenmesinde de etkili oldu.
Suriye’de Alevilere yönelik saldırılar
10 Mart 2025
İlk yılları ve eğitimi
Suriye’nin Lazkiye vilayetine bağlı Haffe ilçesindeki Talla köyünde doğdu. Babası Vehib Gazal, köyün din adamıydı; bu da onun dinî-düşünsel altyapısının şekillenmesinde belirleyici rol oynadı. 1962 doğumlu olan Gazal, ilk öğrenimini Haffe’de tamamladı; ortaöğrenimini ise Lazkiye kentinde sürdürdü. Ardından Şam Üniversitesi’ne bağlı Şeriat Fakültesi’ne girdi. Daha sonra Londra’ya giderek, 1988’de Ali Şehristanî tarafından kurulan Uluslararası İslâmî İlimler Üniversitesi’nde eğitim aldı ve buradan İslâm hukuku alanında derece elde etti. Suriye’ye dönüşünün ardından Lazkiye’de öğretmenlik yaptı; bunun yanı sıra Muhammed el-Bâkır Camii’nde imamlık ve hatiplik görevini üstlendi.
Şubat 2025’e kadar Lazkiye’de ikamet etti; sahil bölgesinde yaşanan saldırılar sırasında ülkeyi terk ettiğine ilişkin çelişkili bilgiler bulunuyor.
Suriye Alevilerinin lideri Şeyh Gazal Gazal: „Saldırılar karşılıksız kalmayacak“
29 Kasım 2025
Suriye ve Diaspora Yüksek Alevi İslam Konseyi
Gazal Gazal, Şubat 2025’te yayımlanan kuruluş bildirisinde “Suriye ve Diaspora Yüksek Alevi İslam Konseyi”nin başkanı olarak ilan edildi.
Kuruluş bildirisinde, konseyin “Alevi topluluğunu temsil etmek ve Suriye tarihinin bu kritik aşamasında onların taleplerine yanıt vermek amacıyla oluşturulduğu” ifade edildi. Konseyin bünyesinde iki temel kurul bulunuyor:
Dinî Konsey: Başkanlığını Şeyh Gazal Gazal yürütüyor. Bu konsey; Tartus’tan 30, Lazkiye’den 30, Humus’tan 30, Hama’dan 30, Şam ve kırsalından ise 10 olmak üzere toplam 130 şeyhten oluşuyor ve dinî meselelerle ilgileniyor.
Yürütme Konseyi: Siyasi büro, halkla ilişkiler bürosu, medya bürosu, ekonomi bürosu, yardım bürosu, hukuk bürosu, koordinasyon bürosu ve tarihî uzlaşı bürosundan oluşuyor.
Esad ailesinin 53 yıllık iktidarının ve Baas Partisi’nin 61 yıllık hâkimiyetinin 8 Aralık 2024’te sona ermesinin ardından Gazal, yeni hükümete karşı önce “şartlı kabul” olarak tanımladığı temkinli bir tutum benimsedi; ancak zamanla bu yaklaşımını terk ederek açık bir muhalefete geçti. Sahil bölgesindeki etnik temizlik saldırılarına ilişkin kurulan soruşturma komitesini tanımayı reddedip uluslararası müdahale çağrısı yaptı.
ALEVİ KATLİAMINI SORUŞTURAN KOMİTEDEN TARTIŞMALI RAPOR
„Suriye halkının çocuklarını kimin öldürdüğünü öğrenme hakkı yok mu?“
25 Temmuz 2025
Temmuz 2025’te yayımladığı bir video mesajında yeni yönetimi “kan dökmeyi kutsayan, tahrif edilmiş bir dine bağlı, tam teşekküllü bir terörist yapı” olarak niteledi ve komitenin hem kuruluşunu hem de sonuçlarını gayrimeşru saydıklarını açıkladı. Bu tutumunu Ağustos 2025’te Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ne bağlı Haseke’de düzenlenen “Bileşenlerin Birliği” konferansında da yineleyen Gazal, seküler, çoğulcu ve adem-i merkeziyetçi bir devlet sisteminin Suriye’deki tüm toplulukların haklarını güvence altına alacak tek yol olduğunu savundu.
*Gazal Gazal, Haseke’deki etkinliğe video konferansla katıldı. (Fotoğraf: NPA)
Suriye’de yine seferberlik ilânı: Aleviler saldırı altında kaldı
25 Kasım 2025
“Barışçıl Alevi isyanı”
24 Kasım 2025’te Humus’ta Alevilere yönelik saldırılar, Gazal için bir dönüm noktası oldu. Alevi toplumunun silahlarının “terörist, tekfirci ve dışlayıcı bir yapıya sahip fiilî bir otoriteye teslim edildiğini” söyleyen Gazal, “Terör ortamından uzak, federalizm ve siyasi adem-i merkeziyetçilik sağlanmadan bu savaşın sona ermesi mümkün değildir. Biz sokak aralarında katledilecek bir halk değiliz” diyerek tüm topluma barışçıl eylem çağrısı yaptı.
Gazal’ın çağrısının ardından, 25 Kasım’da başta Lazkiye ve Tartus olmak üzere, Suriye’nin çeşitli şehirlerinde geniş katılımlı protestolar düzenlendi. Londra merkezli muhalif Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), ülkenin batısındaki 42 noktada gerçekleşen gösterileri “barışçıl bir Alevi ayaklanması” olarak tanımladı.
SURİYE’DE ALEVİLER SALDIRI ALTINDA
Binlerce Alevi Suriye’de Ahmet eş-Şara rejiminin ayrımcılığına karşı sokakta
26 Kasım 2025
Kaynak: El-Arabi el-Cedid, Wikipedia
(VC)