Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alındığı 19 Mart tarihinden sonra sosyal medyada organize edilen alışveriş boykotunun ekonomik etkilerini inceledi.
TEPAV uzmanları Gülbin Şahinbeyoğlu ve Mukaddes Merve Dündar’ın hazırladığı raporda; Merkez Bankası’nın kredi kartı harcamaları ve FAST (Fonların Anlık ve Sürekli Transferi) sistemi verileri analiz edildi ve 2 Nisan’da yapılan boykotun yarattığı ekonomik etki değerlendirildi.
Raporda, boykota ilişkin “2 Nisan 2025 tarihinde sosyal medya üzerinden örgütlenen boykot çağrısı, bireyleri bir gün boyunca hiçbir ticari harcamada bulunmamaya davet etmiştir. Bu çağrının amacı, hükümete karşı sembolik bir ekonomik tepki ortaya koymak ve toplumun tepkisini görünür kılmaktır. Dolayısıyla, alışveriş boykotu yalnızca bir tüketimden vazgeçiş değil, aynı zamanda dijital ekonomideki bireysel davranışların kolektif bir politik tavra dönüşmesi açısından önem taşımaktadır” denildi.
2 Nisan boykotu: Ortalamaya kıyasla yaklaşık 16 milyar TL daha az harcama yapıldı
3 Nisan 2025
Raporun sonuç kısmında ise; “boykot eyleminin yalnızca bir sosyal medya kampanyası olmadığı, ölçülebilir ekonomik etkiler yaratabileceği” belirtildi.
Sonuç kısmında şu noktalara dikkat çekildi:
„2 Nisan boykot gününü içeren haftada kartlı harcamaların işlem adedi, ilk üç ayın ortalamasının yaklaşık yüzde 10 altındadır. Market ve alışveriş merkezleri işlemlerinde bu oran yüzde 12,2’ye çıkmaktadır. Diğer taraftan, geçen yılın Ramazan Bayramı haftasına göre karşılaştırıldığında, kartlı harcamaların işlem adetlerinin seyahat ile ilgili kalemlerde yüksek olduğu, diğer harcamalarda daha düşük gerçekleştiği görülmektedir.
Diğer taraftan, boykot gününe özel karşılaştırmalara imkân tanıyan FAST transferlerinde geçen yıl Ramazan Bayramı sonrasındaki ilk iş gününe kıyasla yüzde 37,7 oranında daha az işlem yapılmıştır.
Elektronik ticaret amacıyla yapılan transferlerde bu oran yüzde 58,7’ye ulaşmaktadır. Şubat ve mart aylarının ilk iş günlerine kıyasla da yüzde 10’un üzerinde daha az işlem gerçekleşmiştir. Benzer şekilde, bu günlerde de elektronik ticaret amacıyla yapılan transferlerde düşüşler daha belirgindir.
Sonuç olarak, kredi kartı ve banka kartı harcamaları ile FAST transferlerinde gözlemlenen düşüşler, alışveriş boykot eyleminin yalnızca bir sosyal medya kampanyası olmadığını, ölçülebilir ekonomik etkiler yaratabileceğini göstermektedir. Söz konusu boykot uygulamalarının tekrarlanması durumunda bu analiz güncellenerek ekonomik etkilerin zaman içindeki değişimi de gözlenebilecektir.“
Boykot kimin hakkı: Erdoğan çağırınca ‘milli duruş’, muhalefet yapınca ‘kriz’
2 Nisan 2025
(RT)