Anayasa Mahkemesi (AYM), hak ihlali kararına rağmen yeniden yargılama yapılmayan ve tahliye edilmeyen Gezi davası hükümlüsü Tayfun Kahraman’ın ikinci başvurusunu görüştü.
Yüksek mahkeme, MS hastası Kahraman’ın sağlık sorunları nedeniyle tahliye edilmesi için tedbir kararı verilmesi talebini reddetti. Ancak sağlık durumunun ve tutulma koşullarının sürekli takibe alınması yönünde karar verdi.
AYM kararına gerekçe olarak, dosyada cezaevi koşullarının Kahraman‘ın sağlığı açısından “ciddi tehlike” yarattığını gösteren bir sağlık raporunun bulunmamasını gösterdi. Ayrıca tedaviye erişimde güçlük yaşandığına dair bilgi sunulmadığını kaydetti.
“Tedbir” kararı verilebilmesi için temel haklara yönelik gerçek ve yakın bir riskin ortaya konulması gerektiğini belirten AYM; başvuru dosyasında bu eşiğin karşılanmadığını söyledi:
“Başvuru dosyasında başvurucunun ceza infaz kurumu koşullarında tutulmasının sağlığı açısından tehlike oluşturduğuna dair herhangi bir sağlık raporu bulunmadığı gibi başvurucunun tedavi imkânlarından faydalanmakta zorluk yaşadığına ilişkin bilgi de bulunmamaktadır. Ayrıca başvurucu Kurumun koşullarının sağlık durumu için elverişsiz olduğu ileri sürse de sözünü ettiği koşullar hakkında bilgi vermemiştir.
Kaldı ki başvuru evrakından gerektiği durumlarda başvurucunun gerekli tıbbi yardıma erişme imkânına sahip olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla başvurucunun temel haklarına yönelik ihlal veya ceza infaz kurumunda tutulmaya devam edilmesi nedeniyle telafisi mümkün olmayan önemli zararlara uğrama konusunda gerçek ve yakın bir riskle karşı karşıya kalabileceği değerlendirilmemiştir.
Ceza infaz kurumlarında tutulan bir hükümlü veya tutuklunun içinde bulunduğu şartların insan onuruna yakışır bir şekilde olmasını da koruma altına almaktadır. İnfazın yöntemi ve infaz sürecindeki davranışların, mahkûmları özgürlükten mahrum kalmanın doğal sonucu olan kaçınılmaz elem seviyesinden daha fazla sıkıntılı veya eziyetli bir duruma sokmaması gerekir.
Ceza infaz kurumlarında tutulmanın pratik gerekleri çerçevesinde mahkûmların sağlık ve esenlikleri gibi hususların yeterli bir şekilde güvence altına alınması ve gerekli tıbbi yardımın sağlanması da insan onuruna yakışır koşulların sağlanması için gereklidir. Sürekli takip edilmesi gereken kronik bir hastalığının bulunduğu dikkate alındığında yaşamı ile maddi ve manevi bütünlüğünün korunması için başvurucunun sağlık durumunun takip edilmesi ve gereken tıbbi teşhis, tetkik ve tedavi olanaklarından faydalanması konusunda tedbir kararı verilmesi gerekir.”
Ne olmuştu?
AYM Genel Kurulu, 31 Temmuz’da Tayfun Kahraman hakkında adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine ve yeniden yargılama yapılması gerektiğine karar verdi.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi 6 Kasım’da AYM verdiği karara rağmen Kahraman’ın yeniden yargılama talebini reddetti. Mahkeme kararında AYM’yi “yetki gaspı” ile suçladı. “AYM, bireysel başvuruda hak ihlali kararı verirken adeta temyiz makamı gibi hareket etmiş; Anayasa ve kanunun emredici hükümlerine aykırı biçimde yetki gaspında bulunmuştur.” dedi.
Bunun üzerine Kahraman 25 Kasım’da ceza infaz kurumu koşullarının MS hastalığının ilerlemesine ve hayati tehlike yaratmasına neden olduğunu belirterek AYM’ye ikinci başvuruyu yaptı.
(HA)