Middle East Eye’ın (MEE) haberine göre, Türkiye’den üst düzey bir yetkili, yaptığı açıklamada, Türkiye’nin İsrail’e ait ve İsrail bağlantılı gemilere yeni kısıtlamalar getirdiğini ve bu gemilerin Türkiye limanlarına uğramasını engellediğini söyledi.
Reuters haber ajansı da Türkiye’de liman idarelerinin hafta boyunca gemi acentelerinden, gayriresmi olarak gemilerin İsrail’e bağlı olmadığını ve Türkiye limanlarına askeri veya tehlikeli yük taşımadığını beyan eden mektuplar sunmalarını istemeye başladığını bildirdi.
Haberde, gemi sahiplerinin, yöneticilerinin ve operatörlerinin İsrail ile hiçbir bağının olmaması gerektiği ve patlayıcılar, radyoaktif maddeler veya askeri teçhizat dahil olmak üzere belirli türdeki yüklerin İsrail’e giderken gemide bulunamayacağı belirtildi.
Bu arada Bloomberg haber ajansı da Türkiye bayrağı taşıyan gemilerin İsrail limanlarına uğramasının da yasaklandığını bildirdi.
MEE, Türkiye’den üst düzey bir yetkilinin, Ankara’nın bu adımları Gazze’deki soykırım nedeniyle İsrail’e karşı aldığı cezalandırıcı önlemler kapsamında attığını doğruladığını bildirdi.
Ankara’nın İsrail’e yönelik yaptırımları
Mayıs 2024’te Ankara, İsrail’in Gazze’ye açtığı savaşa yanıt olarak İsrail ile 8 milyar dolarlık ikili ticaretini askıya almıştı. Bu durum, Türkiye’deki şirketleri İsrail’e mal göndermeyi sürdürebilmek için Yunanistan veya Filistin gibi üçüncü ülkeleri kullanmaya yöneltti.
Türkiye bu boşluğu kasımda başlattığı Filistin’e ihracat yapan şirketler için üç aşamalı süreçle kapattı. O tarihten bu yana, işletmelerin işlemleri tamamlamadan önce Filistin Ekonomi Bakanlığı’ndan onay alması gerekiyor.
Son deniz taşımacılığı kısıtlamaları, Ankara’nın geçen ay, Lahey Grubu’nun Bogota Filistin Acil Konferansı’nda yayımlanan ortak açıklaması doğrultusunda İsrail’e karşı altı önlem aldığını duyurmasının ardından geldi.
Altı önlem
Türkiye’nin uygulamaya koyduğu altı önlem arasında şunlar yer alıyor: ▶ İsrail’e askeri ihracatın askıya alınması, ▶ İsrail silahlarının Türkiye limanları ve hava sahasından geçişinin reddi, ▶ Devlet kurumları ve emeklilik fonlarının İsrail şirketlerini veya Filistin topraklarının işgalini desteklemesini engellemek için tüm kamu sözleşmelerinin gözden geçirilmesi.
Bildirge ayrıca, ▶ İmzacı devletlerin, İsrail’e çift kullanımlı malzeme tedarikinin engellenmesini ve yerel sanayilerin soykırım, savaş suçları, insanlığa karşı suçlar veya diğer uluslararası hukuk ihlallerini kolaylaştırabilecek malzemeler tedarik etmemesini sağlamayı da taahhüt ediyor.
▶ Ayrıca devletleri, İsrail gemilerinin silah, mühimmat, askeri yakıt, ilgili ekipman veya çift kullanımlı malları İsrail’e taşıma riskinin açık olduğu limanlarından geçişini, yanaşmasını ve hizmet vermesini yasaklamaya ve ▶ Uluslararası hukuka uygun davranmaya çağırıyor.
Bogota Zirvesi
Kolombiya ve Güney Afrika’nın ortak ev sahipliği yaptığı Bogota zirvesi, 15–16 Temmuz’da Latin Amerika, Afrika, Asya, Avrupa ve Orta Doğu’dan 32 ülkenin temsilcilerini bir araya getirdi. Zirve, İsrail’in Gazze’deki askeri harekâtına karşı çıkan bir devletler koalisyonunun bugüne kadar gerekleştirdiği en yüksek eşgüdümlü diplomatik çaba oldu.
Türkiye-İsrail ilişkileri, geçen yıl Türkiye’nin Güney Afrika’nın Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) İsrail’e karşı „soykırım iddiası“yla açtığı davaya katılması ve İsrail saldırısına karşı bir ittifak oluşturmak üzere uluslararası platformlarda harekete geçmesi üzerine hızla kötüleşmişti.
(AEK)