Türkiye Hayvanları Koruma Vakfı Başkanı Erman Paçalı, Danıştay 10. Dairesi’nin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın sokak hayvanlarına ilişkin genelgesine karşı açtıkları dava kapsamında genelgeyi iptal ettiğini ifade etti.
Paçalı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, „Türkiye Hayvanları Koruma Vakfı olarak açtığımız iptal davasında, Danıştay 10. Dairesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ‘Sahipsiz ve Tehlike Arz Eden Hayvanlar’ konulu hukuka aykırı genelgesini iptal etti. Yetkisiz idarelerin hayvanlar üzerinden hukuk dışı işlem tesis etmesine yargı dur dedi. Hayvanların korunması idarenin keyfine bırakılamaz“ ifadesini kullandı.
NE OLMUŞTU?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın genelgesi, yaşam hakkı savunucuları tarafından sokak hayvanlarının toplanarak barınaklara kapatılmasıyla doğal yaşam alanlarından koparılması ve çoğu zaman kötü koşullarda yaşamaya zorlanması nedeniyle tepki görmüştü. Ayrıca genelgenin çeşitli ırkları “tehlikeli” ilan ederek 7/24 denetime tabi tutmasıyla hayvanların doğrudan ırkları üzerinden damgalanması ve ayrımcılığa uğraması da genelgenin karşı çıkılan bir diğer noktası olmuştu. Genelge, hayvanları korumak yerine yaşam alanlarını daraltarak hayvanların haklarını ikincil hale getirdiği için de eleştirilmişti. Yaşam hakkı savunucuları, belediyelere verilen talimatlarla sokak hayvanlarının toplumla birlikte yaşamasının değil, sokaktan uzaklaştırılmasının hedeflenerek hayvanların kamusal yaşamdan dışlanmasına neden olacağı için de genelgeye karşı çıkmıştı.
Öte yandan, yayımlanan 17 maddelik genelgenin, hukukçular tarafından da ‘hukuksuz olduğu’ belirtilmişti. Genelgenin, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu ile belirlenmiş görevlerin ötesine geçerek belediyelere yeni yükümlülükler dayatması, idari bir yazının kanun yerine geçmesi anlamına gelmesi nedeniyle “yetki aşımı” olarak değerlendirilmişti. Ayrıca, görevini yerine getirmeyen belediyelere hukuki ve cezai sorumluluk yüklenebileceğinin belirtilmesi, cezai sorumluluğun yalnızca kanunla düzenlenebileceği gerçeği karşısında geçersiz görülmüştü. Genelgede kullanılan “tehlike arz eden hayvanlar” ifadesi, muğlaklığı ve tanımın sınırlarının belirsizliği nedeniyle keyfi uygulamalara kapı aralayarak hem hukuki güvenliği hem de hayvanların yaşam hakkını tehlikeye atacağı gerekçesiyle eleştirilmişti.
Danıştay 10. Dairesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın söz konusu genelgesiyle ilgili 2024’te „yürütmeyi durdurma kararı“ vermişti.