Önce başlığı “Küçük Amerika Büyük Türkiye” yapmayı düşündüm, ikisinin benzerliklerine işaret için.
Sonra, iki ülkede, iktidarların niteliği kadar muhalefetin mücadelesi arasındaki benzerlikleri de gösteren, değme gence taş çıkaran solcu bağımsız senatör Bernie Sanders’in “Oligarşiyle Mücadele” kampanyası öne çıktı.
Erdoğan ve Trump’ın muhalifleri tanımlama, başka bir deyişle “aşağılama/suçlama” biçimi aynı. Trump bir önceki yönetime ve başkana ağzına geleni söylüyor, Erdoğan da ana muhalefet partisi ve liderine vatan hainliğinden teröristliğe demediğini bırakmıyor.
Ekonomi, iki ülkede de iki liderin iki dudağı arasında. Bir tarafta, Trump gümrük tarifelerini kafasına estiği gibi indirip kaldırıyor. O indirip kaldırdıkça, olan hırpalamak istediği Çin’den çok kendi vatandaşlarına oluyor. Bazı ABD’li ekonomistler, Trump’ın gümrük tarifeleri için; “Kapsamı bakımından Covid-19 pandemisine benzeyen, Amerika’ya vurulmuş yıkıcı bir darbe” diyor ama ne gam, en iyisini emlakçı Trump biliyor!
Bizde de Nas vardı, biliyorsunuz. Faizler indi, indi, çıktı… Olan vatandaşa oldu, oluyor.
Adalet, yasa ve yüksek yargı konusunda da pek benziyorlar. Burada Anayasa Mahkemesi kararına saygı duyulmuyor, uyulmuyor. Can Atalay en yüksek yargının kararına karşın cezaevinde tutuluyor.
Orada da, ABD’nin politikalarına yüksek mahkeme değil, Başkan karar verir diyen bir Beyaz Saray var. En son Abrego Garcia’yı El Salvador’a sınır dışı edip kötü şöhretli bir cezaevine tıktırdılar. Mahkeme yanlış dedi, hatalarını kabul ettiler ama El Salvador devlet başkanı Bukele ile bir tiyatro sergileyerek, onu orada tutmaya devam ediyorlar.
Trump, Zelenski’yi azarladığı Oval Ofis’te, basın önünde, bu kez de CNN’i aşağılayarak, Bukele ile kakara kikiri yaparken; “Başkana sordum—biliyorsunuz inşa ettiği devasa bir hapishane kompleksi var. Dedim ki, ‘Birkaç tane daha inşa edebilir misin, lütfen?’” diye hapishane aşkını açık etti.
Eh, bizim hapishane kompleksleri aşkımız da malum! AKP döneminde 200’den fazla cezaevi açıldı ama yetmiyor!
Lübnan asıllı Amerikalı Prof. Saree Makdisi, ABD’nin Trump halini McCarthycilik’le karşılaştırarak, “Ama bugün hakkında işlem yapılan ya da gözaltına alınan hiçbir öğrenci, ABD’yi ya da hükümet sistemini eleştirmekle suçlanmıyor” dedi.
Bizim gençlerin, öğrencilerin gözaltı ve tutuklanmaları da ABD ile yarışıyor ve hatta geçiyor!
Bir de üçünce kez aday olup seçilme konusu var; anayasaya falan aykırı olsa da, Trump da Erdoğan da bir yolu olduğunu düşünüyor.
Böyle bir iktidarınız varsa ne yapacaksınız?
Aslında bu konuda da benzeşiyoruz. Türkiye’de olanları izliyorsunuz.
ABD’de de Sanders “Oligarşiyle Mücadele” diyerek düştü yollara. Trump’ın en güçlü olduğu yerlere giderek, servet ve gücün milyarderlerin elinde toplanmasına, sosyal güvenlik ve kamu sağlığı kurumlarının yok edilmesine karşı halkı uyarıyor. Bu yaşlı sosyalist, Demokratların pısırık ve uzlaşmacı politikalarından bıkmış kitleleri, özellikle de gençleri, her seferinde bir öncekinden çok daha kalabalık mitinglerde topluyor.
“Halk tarafından, Halk için, Halkla birlikte…” diyerek meydanları, gençlerle bütünleştiği konser alanlarını coşturuyor: “İşte mücadele budur!” diyor; “Biz halkın hükümetine, halk tarafından, halk için inanıyoruz—milyarder sınıfının hükümetine, milyarder sınıfı tarafından, milyarder sınıfı için değil.” Demokratların ağızlarına almaktan çekindiği Gazze’yi o dilinden düşürmüyor.
Gençlerden, kitleden yükselen “Bernie! Bernie!” haykırışlarına da “Bu Bernie değil! Bu sizsiniz!” diye karşılık veriyor.
Küçük Amerika’da da büyük Türkiye’de de benzer otoriterliğe karşı benzer bir direniş yükseliyor!