27 Şubat çağrısıyla girilen süreci ve bir yılı değerlendiren DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır, ‘Dört elle bu mücadeleye sarılırsak, örgütlülüğümüzü ve mücadelemizi alanlara taşırsak, hayal ettiğimiz bir ülkeyi kurabilmek uzak değil’ dedi
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı’yla birlikte uzun yıllardır devam eden çatışmalı süreç yerini diyalog ve müzakereye bıraktı. Şimdi ise gözler bir yandan atılması gereken adımlar da bir yandan ise Kürdistan’da yürütülen çalışmalarda. Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır, Mezopotamya Ajansı’ndan (MA) Müjdat Can ve Fethi Balaman’a gelişmeleri değerlendirdi.
İktidarın sürece yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?
27 Şubat çağrısı sonrası hareket (PKK) 1 Mart’ta ateşkes ilan etti. 5-7 Mayıs’ta kongreyi toplayıp, PKK’nin çalışma ve faaliyetlerini sonlandırdığını ifade etti. 11 Temmuz’da silah yakma töreni gerçekleştirdi. Akabinde Ekim ayında Türkiye’den silahlı güçlerini çekti. Bütün dünyanın güçleri bir araya gelse böylesi adımları attıramayacağı bir denklemde, Sayın Öcalan ve Kürt Özgürlük Hareketi böylesi tarihi adımları üst üste attı.
Buna yönelik iktidar ve devlet kanadından elbette ki kimi değerlendirmeler oldu. Çözüm niyetine yönelik sözlü olarak ifadeler oldu. Fakat eski yaklaşımında, zihniyetinden neredeyse hiçbir şekilde geri adım atmadan, eski zihniyetle bu süreci buraya kadar getirdi. Hükümetin ve devletin bu tutumunda ısrar etmesi, ketum bir pozisyon takınması, ateşi maşayla tutmaya çalışan pozisyonda olması toplumun tedirginliğini canlı tutuyor. Hükümet ve iktidar istediği zaman istediği şekilde bu süreci tek taraflı olarak bitirebilir, sabote edebilir ve eskiden olduğu gibi tekrardan savaş ve çatışmalı sürece dönebilir. Ancak halkın ve toplumun oynayacağı rol çok önemli. Bu sürecin ana sigortası halkın kendisidir. Toplumun, kendisini güç görmeye başladığı, bu sürecin ilerleyebilmesi için çabaladığı bir süreci görüyoruz.
Meclis komisyonu çalışmalarını sürdürüyor, raporlar sunuldu. Bu kapsamda ne gibi yasal düzenlemelere ihtiyaç var?
Demokratik siyaset kanallarının açılabilmesi bağlamında Sayın Öcalan’ın tarif ettiği gibi barış yasaları bu sürecin en önemli adımıdır. Fakat gerek iktidar gerek siyasi partilerin komisyona sunduğu raporlara baktığımızda hala 40 yıl önceki “eve dönüş”, “pişmanlık” ve “itirafçılık” gibi yasaları çağrıştıran raporlar söz konusu. Bu anlamıyla siyasi partilerden, hükümetten daha cesur, radikal ve işin çözümüne yönelik hukuki adımlar atmasını bekliyoruz. Özgürlük mücadelesi yürüten bireylerin onurlu, özgür bir şekilde demokratik siyasete katılabilmesi, bu konuda herhangi bir yargılamaya veya soruşturmaya mahal vermeden, meseleyi bir yenme ve yenilgi meselesine dönüştürmeden, toplumsal çözümü ve demokratik çözümü esas alacak şekilde yasal adımlar oluşturulmalıdır. Barış yasaları ancak böyle oluşturulabilir.
Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nde öne çıkan konulardan birisi de Kürtler arası demokratik birlikti. Bu noktada kimi görüşmeler de yapıldı. İlerleme sağlandı mı yoksa?
Kürtlerin demokratik ulusal birliğine ilişkin toplumda ciddi anlamda bir heyecan söz konusu. Belki ilk defa olmasa da uzun yıllar sonra Kürtler bu anlamıyla kendi bölgelerinde demokratik çözümü, demokratik ulusal birliği sağlayabilecek. Bu süreç, Kürtlerin demokratik ulusal birliğinin geleceği açısından önemli bir nokta. Fakat kat etmemiz gereken çok mesafe var. Somutlaşması gereken birçok meselenin olduğunu da bilmek lazım.
Kürdistan’ın dört parçasında, Avrupa’da, diasporada yaşayan Kürtlerle temas kurduğumuzda hangi fikre, hangi siyasi partiye bağlı olursa olsun Kürtlerin içerisinde böylesi bir demokratik birlik özlemi söz konusu. Sayın Öcalan’ın Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı yaptıktan sonraki ilk değerlendirmesi demokratik Kürt ulusal birliğine ilişkindi. Bizler de bunun hayata geçmesi için çabalıyoruz. Fakat şu ana kadar demokratik bir ulusal kongreye ilişkin bir yol haritamız, somuta kavuşturduğumuz bir durum söz konusu değil. Bu bizim en büyük handikabımız ve halkımıza özeleştirimiz.
Kuzey ve Doğu Suriye’nin durumu bu süreçte kritik bir noktada. Türkiye’deki yetkililer de sık sık burayı hedef alan açıklamalar yapıyor. Bu politika süreci nasıl etkiliyor, sahadaki gerçeklikle ne kadar örtüşüyor?
Türkiye’nin bugüne kadar özellikle Rojava ve Suriye’de oynadığı rolün yapıcı ve pozitif olduğunu söyleyemeyiz. Rojava yönetiminin kendi yapısını koruyarak Şam’la entegre olma çabasına yönelik müdahale edici bir pozisyonda. Özellikle Hakan Fidan’ın bu konudaki rolü belirleyici. Devletin Kürtlere yönelik bakış açısında önemli bir değişikliğin olmadığını ifade edebilirim. Kürtlerin kazanımlarına yönelik sürekli engelleyici, tasfiye edici ve dağıtıcı rol oynamak istediğini görmek mümkün. Türkiye, kendisinin anladığı bir biçimde Suriye’yi inşa etmeye çalışıyor. Bir mezhebe dayalı, bunun dışında kalan halklar, inançlar ve kesimlerin devre dışı kaldığı, yasal ve anayasal statüsünün ve geleceğinin söz sahibi olmadığı bir Suriye geleceğini tasavvur ediyor. Fakat Türkiye’nin bu politikasının hayat bulması çok mümkün görünmüyor. En mantıklı ve gerçekçi çözüm, merkezi olmayan bir Suriye yönetimidir. Özerk ve federatif yapıların olduğu, halkların ve inançların toplumsal sözleşmeye ve anayasal sözleşmeye bağlı olarak kendisini var kıldığı, bütünlüğünü koruduğu bir demokratik Suriye gerçekliğidir. Bölgesel ve küresel denklemde en hakiki çözüm bugün Rojava Özerk Yönetimi’nin ortaya koymuş olduğu politikalarda yatar.
Bu politikada ısrarın sonuçları ne olur?
Türkiye hem Demokratik Toplum ve Barış Süreci’ni ilerlemesi hem de Suriye meselesinin demokratik çözümünü istiyorsa, oynaması gereken ve oynayacağı rol temel olarak bu esaslar (pozitif rol) üzerinden olmalıdır. Çözümsüzlük hem buradaki süreci sabote etme potansiyeli taşır hem buradaki süreci tıkatma riski barındırır.
DBP olarak sürecin toplumsallaşması noktasında ne gibi planlamalarınız var?
Çok tarihi ve önemli bir mitinge hazırlanıyoruz. 4 Ocak “Umut ve Özgürlük” mitingi. Bu sürecin mimarı, müzakerecisi ve muhatabı olan Sayın Öcalan’ın özgür koşullarının oluşması için 4 Ocak’ta bizim de içerisinde olduğumuz Amed’de büyük bir miting düzenleyeceğiz. “Ne gerek var böylesi süreçler” gibi değerlendirmeler ve haksız eleştiriler geliştiriyor. Fakat unuttukları şöyle bir gerçeklik var; Sayın Öcalan bu koşullarda ve şartlarda bu süreci tarihi noktaya kadar getirdi. Dolayısıyla bu sürecin başarıya ulaşabilmesi için en önemli noktalardan biri Sayın Öcalan’ın özgür koşullarının yaratılmasıdır.
DBP olarak bu süreçte Türkiye ve Kürdistan’da STÖ’lerle, halkımızla çok ciddi yürüyüşler, eylemler gerçekleştirdik. 2026 yılının da ilk günlerinde barış, demokrasi, özgürlük isteyen ve bu sürecin hakikaten sonuca ermesini isteyen herkesin katılımıyla sahada olacağız. Hem süreci anlatacağız hem de halklarımızı bu sürecin güvencesi haline getirmeyi hedefliyoruz. Biz de tüm gücümüzle ve inancımızla bu sürecin parçası olacak, sürece öncülük etmeye çalışacağız.
Yeni yılda Kürtleri ve dostlarını ne bekliyor?
Bu süreç bize çok ciddi yükümlülükler ve sorumluluklar yüklemekte. Uzun yıllara dayanan mücadelemiz önemli bir aşama, mesafe kaydetti. Bugün artık Kürt sorununun demokratik çözümü, ülkenin yüzyıllık temel meselelerinin çözümüne ilişkin ciddi bir raddeye gelindi. Dört elle bu mücadeleye sarılırsak, örgütlülüğümüzü ve mücadelemizi alanlara taşırsak, hayal ettiğimiz bir ülkeyi kurabilmek, inşa edebilmek uzak değil. Ortak geleceğimize yoğunlaşırsak 2026’ın Kürt sorunun demokratik çözümü, Sayın Öcalan’ın özgür koşullarının yaratıldığı tarihi bir yıl olabileceğini düşünüyorum. Herkesi bu inançla, bu katılımla ve bu moralle mücadeleye, direnmeye ve kendini göstermeye davet ediyorum.
AMED