Cumhurbaşkanı Kararı ile Çewlik’in de aralarında bulunduğu 11 ilde, koordinatları belirlenmiş alanlar orman sınırları dışına çıkarıldı. Arazilerin hangi amaçla kullanılacağı açıklanmadı
Resmi Gazete ’de yayımlanan 24 Aralık 2025 tarihli ve 10778 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Çewlik (Bingöl), Xarpet (Elazığ), Muğla, Adana, Denizli, Eskişehir, Gümüşhane, Konya, Mersin, Trabzon ve Zonguldak’ta bulunan bazı alanlar orman sınırları dışına çıkarıldı. Karar, hazırlanan kroki ve listelerde sınır ve koordinatları belirtilen alanları kapsıyor. Ormanları yağmaya açan düzenleme, 2021 yılında çıkarılmıştı. 6831 sayılı Orman Kanunu’nun ek 16’ncı maddesine dayandırılan orman vasıflarının değiştirilmesi Anayasa’ya aykırı olarak niteleniyor. Söz konusu madde, belirli şartlar ve usuller çerçevesinde sermayenin talep ettiği ormanların vasfının değiştirilmesine imkân tanıyor.
Her şey piyasa için
1950’li yıllarda yürürlüğe giren, bugün de birçok değişiklikle yürürlükte olan 6831 sayılı orman kanunu da ormanı piyasanın isteklerine göre tanımlıyor. Kanunun birinci maddesi ormanı yalnızca ağaç topluluğu ve ağaçların üzerinde yetiştiği yerler (arazi) olarak görüyor. Yasa yürürlüğe girdiği tarihlerde yalnızca odun hammaddesi olarak ağaç ve üzerinde yetiştiği arazi parçasının piyasalarda karşılığı vardı. Bugün de ormanların piyasalarda karşılığı olan yeni değerleri “keşfedildikçe” (maden, enerji, imar vd.) ya da yeni değerler piyasalaştırıldıkça, bu duruma uygun yeni yasal düzenlemeler hayata geçiriliyor. 2021’de çıkan 16. maddede sermayenin bu ihtiyacından kaynaklı olduğu değerlendiriliyor.
Katliamlara ‘kamu yararı’ kılıfı
AKP İktidarı 2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan ‘verimli orman alanları’ kavramı ile ormanlar maden, imar ve enerji şirketleri tarafından yağmalanmasına açılırken, son kararda bu doğrultuda. ‘Verimli orman’ vasfı içine alınmayan tüm orman varlığı, bu yaklaşımla yağma alanı haline getirildi. Orman yağması maden, inşaat ve enerji şirketleri arasında paylaşıma açıldı. Orman ekosistemleri biyoçeşitliliğin yaşam alanı ve iddia edildiği gibi yeni ağaçlandırılan alanlar orman vasfını kazanması için yüzerce yıl gerekmekte. İktidar tarafından açıklanan 2025-2027 Orta Vadeli Program’da ise ‘kamu yararı’ ve ‘tek durak’ uygulaması şirketlerin beklemeden yağmaya başlamasına yol açarken, orman katliamlarında ‘kamu yararı’ üzerinden büyütülmeye başlandı.
Gabar’da yasa masa yok!
Gabar’da son 5 yılda on binlerce orman ağacı kesilip bölgenin ormansızlaştırılması sonucunda büyük bir ekolojik yıkım yaşanırken, 16 maddeye ihtiyaç duyulmuyor. Nedeni ise bölgenin adeta sömürge alanı olarak görülmesinden kaynaklı olduğu belirtiliyor. 90’lı yıllarda başlayan zorla köy boşaltmaları sonucu sadece Gabar Dağı eteklerinde bulunan 26 köye dönmek/girmek yasaklanırken aynı bölgede enerji ve maden şirketleri kol geziyor. insansızlaştırılan ve ormanları yok edilen bölgede pıtrak otu gibi petrol sondajları ortaya çıkarken, ekokırımın yaşandığı yerlerle petrol sondaj alanlarının çakışıyor olması dikkat çekici.
784 bin hektar orman yağmalandı
Ormancılar Derneği’nin 13 Akademisyen ve ilgili meslek gurubunun birlikte hazırladığı raporda çarpıcı tespit yer almakta. Raporda, “Orman Yasası’nın ilgili maddelerinde sık sık değişiklik yapılarak birçok değişik amaç için orman alanlarının ormancılık dışı uygulamalara tahsisi olanaklı hale getirilmiş ve giderek artan miktarda orman alanı ormancılık dışı uygulamalara tahsis edilmeye başlanmıştır. 2020 yılı sonu itibarıyla toplam 748.000 hektar orman alanı madencilikten enerjiye, turizmden ulaştırmaya uzanan geniş bir yelpazedeki uygulamalara tahsis edilmiş durumdadır. Fiilen orman olmayan ve ülke toplam orman alanının yüzde 3,2’sine karşılık gelen bu alanlar orman varlığı envanterinde halen orman olarak görünmeye devam etmekte ve bu nedenle ormanların azalmadığı aksine arttığı yönünde yanıltıcı bir algı oluşturmaktadır” diye belirtilirken, 784 bin hektar alanda yaklaşık 7 milyar ağacın katledildiğini vurgulamak gerekiyor.
EKOLOJİ SERVİSİ
Cumhurbaşkanı Kararı ile Çewlik’in de aralarında bulunduğu 11 ilde, koordinatları belirlenmiş alanlar orman sınırları dışına çıkarıldı. Arazilerin hangi amaçla...