Haber Merkezi
Belediyelere ait kültür varlıklarının yönetim ve denetimini merkezi idareye devretmeyi öngöre yasa tasarısı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) restore ederek halka kazandırdığı Kadıköy’de bulunan Müze Gazhane’de protesto edildi. İBB’ye ait Müze Gazhane, Feshane, Yerebatan Sarnıcı, Casa Botter, Moda İskelesi, Beşiktaş ve Kadıköy İskele Kütüphaneleri gibi 100’den fazla kültür yapısını hedef alan tasarıya karşı yurttaşlar, Gazhane Çevre Gönüllüleri’nin çağrısıyla saat 18.00’de basın açıklamasında bir araya geldi.
KAMUSAL ALAN MÜLKİYETİ GASP EDİLECEK
“Kamusal kültür mekânları halkındır” denilen açıklamada tasarının, halkın kamusal alanlara doğrudan katılım hakkını hedef aldığının altı çizildi. “Ağacımdan parkımdan, kamusal alanımdan elini çek” ve “Kent bizim, park bizim, Gazhane bizim” atıldı.
Basın açıklaması Gazhane Çevre Gönüllüleri’nden Nesrin Uçak tarafından okundu. Açıklamada şu ifadeler yer aldı: “CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökhan Zeybek, TBMM’ye sunulan yasa tasarısı ile belediyelere ait kültür varlıklarının yönetim ve denetimini merkezi idareye devretmeyi öngördüğünü duyurmuştur. ‘Vakıf mülkiyetinden çıkan kültür varlıklarının’ yeniden ‘mazbut vakıflara devri’ gerekçesiyle hazırlanan düzenleme, gerçekte kamusal mülklerin yerelden alınarak el değiştirmesini hedeflemektedir; yalnızca belediyelere yönelik değildir, 100’den fazla kültür yapısını hedef almaktadır.
Bu geniş kapsamlı devir, gelecekte ciddi hukuki ve idari sorunlar yaratacaktır. Çünkü bu yasa girişimi vakıf varlıklarının korunmasını değil, bir ‘mülkiyet değişikliği operasyonu yapmak için’ hazırlanmıştır; giderek yaygınlaşan idarenin hukuk dışı uygulamalara bağlantılı olarak yereldeki kamusal alanların ‘mülkiyet gaspı’ için kullanılmaktadır. Çünkü Müze Gazhane dâhil, vakıflara devredileceği ifade edilen kültür varlıkları; yasa tasarısı gerekçesinde belirtilen amaca uygun olarak zaten korunmuş olan kültür varlıklarıdır. Yani koruma gerekçesine dayandırılarak hazırlanan bu devir düzenlemesi, açıkça niyeti ortaya koymaktadır.
Adı bu düzenleme kapsamında ifade edilmiş ise de Müze Gazhane arsasının, önce bağışlama, sonra veraset ve satış yoluyla Fransız bir işletmeciye geçtiği; bir endüstri tesisine dönüştürüldüğü, daha sonra devletleştirildiği, İETT’ye ve ardından İBB’ye devredildiği bilinmektedir.
Bilinmelidir ki Müze Gazhane, kültürel mirasın korunmasında yerel inisiyatifin ve halkın gücünün önemini göstermektedir. Hasanpaşa halkı ve Gazhane Çevre Gönüllüleri’nin mücadelesiyle yıkımdan kurtulan ve 2021’de kamusal bir kültür mekânına dönüşen Gazhane, yerel sahiplenmenin en somut örneğidir. Çünkü kültür varlıklarının korunmasının temeli yerelliktir; çünkü yerel sahiplenme, kimlik, aidiyet ve sürekliliği sağlar.
Bu anlamda vakıflarla ilgili düzenleme bahane edilerek yerel yönetimlerin ve yerel toplumun nice emek ve mücadele ile oluşturduğu kamusal kültür mekanlarının merkezi idarenin kontrolüne geçmesinin açıkça gasp niteliğinde olduğunu ilan ediyor ve bunu kabul etmediğimizi tüm kamuoyuna ve ilgililere duyuruyoruz.
Bu durum Gönüllüler olarak yıllardır dile getirdiğimiz Müze Gazhane benzeri kamu alanlarının yönetimine halkın doğrudan katılımının önemini ortaya koymaktadır. Bu nedenle halkımızı ve ilgili tüm toplum kuruluşlarını, kamusal mekânların halkın malı olarak kalması için birlikte ses çıkarmaya ve bu süreci durdurmaya çağırıyoruz!”
BU SALDIRIYA DUR DİYECEĞİZ
Kuzey Ormanları Savunması’ndan Hasan Sarıkaya, açıklamadan sonra söz aldı. Sarıkaya, “Bu saldırı yalnızca Gazhane’ye yönelik değil, ülkenin her noktasını kendi yandaşlarına ve uluslararası tekellere peşkeş çekme girişimidir. Çevre mücadelemizi büyütmeli, topraklarımıza sahip çıkmalıyız” ifadeleri kullandı.
KÂR HIRSI GELECEĞİMİZİ ÇALAMAZ
Validebağ Gönüllüleri Arif Belgin ise kâr hırsının ülkenin kültürel ve kamusal belleğini talan ettiğini vurguladı. Belgin, “Biz halk olarak bu gidişe dur diyoruz, örgütlü gücümüzle bu saldırıya engel olacağız” ifadelerini kullandı.
HAKAN TOSUN’UN ÇEVRE MÜCADELESİNİ BÜYÜTECEĞİZ
Son sözü Hakan Tosun’un Dostları adına Aslı Kahraman Eren aldı. “Direniş varsa umut da var. Burası direnişle kazanıldı, yine direnişimizle Gazhane’ye sahip çıkacağız” şeklinde konuştu. Kahraman Eren, “Hakan’ın çevre mücadelesini yükseltilmeye ve Hakan Tosun’a neden öldürüldü diye sormaya devam edeceğiz” diyerek sözlerini sonlandırdı.