Madagaskar Devlet Başkanı Andry Rajoelina’nın, halka seslenmesi beklenen canlı TV programı öncesinde bir Fransa askeri uçağıyla ülkeden kaçtığı bildirildi.
Fransa devlet radyosu RFI, pazartesi günü, Fransa yurttaşı olan Cumhurbaşkanı’nın, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile varılan anlaşma sonrasında başkent Antananarivo’dan uçakla ayrıldığını bildirdi. Cumhurbaşkanı’nın Dubai’ye gitmiş olabileceği yaygın olarak paylaşılıyor.
Cumhurbaşkanlığının Facebook hesabında Rajoelina’nın TSİ 19:00’da ulusa seslenmesinin beklendiği açıklanmıştı.
2009’dan 2014’e kadar ülkeyi yöneten ilk Cumhurbaşkanı 51 yaşındaki Rajoelina, 2023’te yeniden iktidara gelmişti. Yolsuzluk ve yoksulluğu protesto için „Z Kuşağı Madagaskar“ etiketiyle harekete geçen binlerce genç eylemcinin yanında yer alan ordu özel kuvetler birimi CAPSAT’ın desteğini çekmesi sonrasında Rajoelina iyice tecrit oldu. Cumhurbaşkanının görüşme davetini gençler reddetmiş ve istifaya çağırmıştı.
Madagaskar’daki protestoların ardından hükümet görevden alındı
30 Eylül 2025
Agence France-Presse’in (AFP) haberine göre, pazartesi günü Antananarivo belediye binası önündeki meydana ellerinde bayraklarla akın eden halkın gösterilerine Rajoelina’nın selefi Marc Ravalomanana’yı iktidardan düşüren kitlesel protestoların ardından cumhurbaşkanlığına geldiği 2009 darbesinde önemli rol oynayan elit CAPSAT biriminden askerler de katıldı.
CAPSAT nedir?
CAPSAT (Corps d’Appui à la Sécurité et à l’Appui au Territoire), Türkçesiyle „Güvenlik ve Bölge Destek Birliği Kolordusu“ Madagaskar ordusunun özel birlikleri arasında. Hiyerarşik olarak Madagaskar Kara Kuvvetleri bünyesinde yer alan CAPSAT fiilen asker ve polis arasında konumlanan bir kuvvet gibi çalışan jandarma veya iç güvenlik gücü türünde bir yapı.
CAPSAT’ın adı, özellikle 2009’daki askerî darbe sırasında uluslararası düzeyde duyulmuştu. Mart 2009’da, dönemin cumhurbaşkanı Marc Ravalomanana’ya karşı ayaklanan güçlerin çekirdeğini CAPSAT askerleri oluşturuyordu. Bu birlik, dönemin Genelkurmay Başkanı’nın emirlerine karşı gelerek Antananarivo’daki devlet televizyonu, başkanlık sarayı ve stratejik noktaları ele geçirmiş, ardından belediye başkanı Andry Rajoelina’yı destekleyerek iktidarı fiilen devralmasını sağlamıştı.
CAPSAT, o tarihten beri hem bir “rejim belirleyici kuvvet” hem de “ordu içi siyasi hiziplerin aracı” olarak anılmaya başladı.
Kayıplar
İki haftayı aşkın bir süredir hemen her gün düzenlenen protestolar sırasında göstericilere karşı şiddet kullanmakla suçlanan jandarma subayları da pazartesi günkü eyleme katıldıkları gibi, bir video kliple uygulamalarındaki „hata ve aşırılıkları“ da kabul ettiler.
BM’nin belirlemelerine göre, ilk günlerdeki şiddet olaylarında güvenlik güçlerinden ve göstericilerden en az 22 kişi öldürülmüştü. Ancak Rajoelina, geçtiğimiz hafta „12 kişinin ölümünün doğrulandığını ve bunların hepsinin yağmacı ve vandal olduğunu“ söyleyerek ileri sürülen ölü sayısını reddetti.
Askerler: „Para için kardeşlerimizi vurmayı reddedelim“
Geötiğimiz hafta sonu, cumartesi günü, bazı CAPSAT askerleri sosyal medyada „Güçlerimizi birleştirelim, ordu, jandarma ve polis, arkadaşlarımızı, kardeşlerimizi vurmak için para almayı reddedelim“ diyen bir video paylaştı.
Askerler arkadaşlarına, „Kapıları kapatın ve talimatlarımızı bekleyin“ diyorlardı. „Üstlerinizin emirlerine itaat etmeyin. Silahlarınızı silah arkadaşlarınıza ateş etmenizi emredenlere doğrultun, çünkü ölürsek ailelerimize bakmayacaklar.“
Çatışma, 19 Eylül’de ülkenin kronik elektrik ve su kesintilerine karşı bir protesto planlayan iki politikacının tutuklanmasının ardından başlamıştı.
Madagaskar’da neler, neden oluyor?
1 Ekim 2025
(AEK)